زری به پارچه‌ای گفته می‌شود که در بافت آن از گلابتون و یا نخ‌های فلزی استفاده شده است. برای تولید گلابتون یک نوار فلزی، که معمولاً لایه‌ای نازک از طلا یا نقره بر آن نشانده شده است، به دور یک دسته لیف ابریشمی پیچیده می‌شود.

 

‫اما دستگاهی که به زری‌بافی مشهور است، مستقل از جنس الیاف، دستگاهی برای نقش‌اندازی‌های پیچیده و ظریف است. برای بافت آن یک نفر روی دستگاه کارِ بافت را انجام داده، و هم‌زمان حداقل یک نفر نیز بر روی سکویی که در بالای دستگاه تعبیه شده، با «گوشواره‌کِشی» وظیفه هدایت طرح‌اندازی که پیشتر از روی نقشه با دسته‌بندی تارها پیاده شده را برعهده دارد.

 

‫از سده‌های سوم میلادی شواهدی از پارچه‌های تولید شده با این تکنیک در دست است، و از اواخر ساسانیان نمونه‌های متعدد و کاملی از پارچه‌های ابریشمینی که به این ترتیب نقش‌اندازی شده‌اند به‌جامانده که در لباس‌های نفیس و تزئین بناهای باشکوه به کار می‌رفته‌اند. این پارچه‌ها به عنوان هدایای تشریفاتی و رسمی دربار به سایر نقاط جهان فرستاده می‌شدند، و بعضی از قدیمی‌ترین قطعات باقی‌مانده از آنها به عنوان یادگارِ قدیسان مسیحی در ارزشمندترین گنجینه‌های کلیسایی اروپا حفظ شده‌اند. هنر زری‌بافی در دوران صفویه به اوج خود رسید و کاشان به عنوان یکی از مراکز اصلی بافت این پارچه زادگاه و محل فعالیت برخی از نام‌آورترین استادان این هنر بوده است که در طول تاریخ نقش به‌سزایی در پیشرفت فنون بافت و طراحی نقوش آن ایفاء کرده‌اند.

 

‫در سال 1388 از مرحوم استاد ماشاالله عنایتی برای نصب و راه‌اندازی دستگاه زری‌بافی در خانه منوچهری دعوت شد. استاد عنایتی آموختن این هنر را نزد پدرش آغاز کرده بود و سپس برای کسب مهارت‌های بیشتر کار خود را زیر نظر استادان معروف پارچه‌بافی، مانند استاد علی خندان و استاد طالبیان، ادامه داده بود، و بیش از 30 سال از عمر خود را صرف زری‌بافی کرد. او تحت حمایت خانه منوچهری، دانش خود را به رضا یاالله، که خود مخمل‌باف چیره‌دستی بود منتقل کرد. استاد یاالله در حال حاضر و در کنار کارگاه مخمل‌بافی، مدیریت کارگاه زری‌بافی مجموعه را به همراه شاگردانش برعهده دارد.